Als je meer van muziek wilt begrijpen, dan is het verdiepen in muziektheorie of muziekleer een logische stap. Vanuit de muziektheorie worden regels en afspraken gemaakt over de bijzondere taal die muziek is.
Ondanks dat ieder muziekstuk weer helemaal anders klinkt, verloopt bij verschillende muziekstukken veel op eenzelfde manier. Voor ‘buitenstaanders’ lijkt dit soms geheimzinnig en ondoorgrondelijk. Sommigen denken dat je om muziek te kunnen begrijpen een bijzonder talent moet hebben. Maar eigenlijk is het leren begrijpen van muziek net als het leren van een andere taal. Het is een kwestie van stap voor stap aan de slag gaan.
Met de volgende te openen PDF bestanden kunt je van beginnende tot gevorderde muzikant kennis opdoen of opfrissen:Transponeren is het "verplaatsen" van een stuk muziek naar een andere toonsoort. De muziek klinkt daardoor hoger of lager. Als je een compleet muziekstuk transponeert, moeten alle tonen over dezelfde afstand worden verhoogd of verlaagd. Je moet daarbij rekening houden met hele en halve tonen. Van C naar D is bijvoorbeeld een hele toon hoger, van E naar F maar een halve. De halve toonsafstanden zitten tussen E en F en tussen B en C. Ezelsbruggetje: "Eet Friet Bij Cor".
Een saxofoon en een trompet zijn transponerende instrumenten. Ze heten zo omdat als een trompettist een "C" speelt, er een Bes klinkt! Onlogisch, maar waar... Een trompet heet daarom een Bes-instrument. Een tenorsax en een sopraansax zijn ook Bes instrumenten. Een althoorn en een altsax zijn Es-instrumenten. Als je een arrangement maakt en je wilt de trompet een klinkende C laten spelen, moet je een D schrijven voor de trompettist. Om die zelfde C door een altsax te laten spelen, moet je een A schrijven voor de altsaxofonist.
Tranponeer tabel:
| Van | Naar | Interval | Afstand in halve tonen | ||
| Stijgend | Dalend | Stijgend | Dalend | ||
| Es | Bes | Reine kwart | Reine kwint | 5 | 7 |
| Bes | Es | Reine kwint | Reine kwart | 7 | 5 |
| C | Bes | Grote secunde | Klein septiem | 2 | 10 |
| Bes | C | Klein septiem | Grote secunde | 10 | 2 |
| Es | F | Klein septiem | Grote secunde | 10 | 2 |
| F | Es | Grote secunde | Klein septiem | 2 | 10 |
Grepen overzicht voor bes en es instrumenten met drie ventielen:
Toonladders
Hier staan ze allemaal op een rij: